Słownik
B
Bibliografia
Uporządkowany spis książek, druków, czasopism, artykułów lub innych dokumentów.
Bibtex
Narzędzie służące do formatowania bibliografii; format danych bibliograficznych.
C
Chmura punktów
Zbiór punktów wytworzony w wyniku trójwymiarowego skanowania laserowego, stanowiący geometryczną reprezentację obiektu 3D.
D
Digitalizacja
Przetwarzanie analogowych dokumentów do formatu cyfrowego. Tworzenie cyfrowej reprezentacji fizycznego obiektu.
DjVu
Specjalistyczny format plików przeznaczony do przechowywania zeskanowanych dokumentów o bardzo wysokim poziomie kompresji z możliwością przechowywania warstwy rozpoznanego tekstu. Stosowany historycznie do prezentacji treści w celu minimalizacji cyfrowych rejestracji bardzo obszernych dokumentów bibliotecznych. Obecnie w BC, dla dużych dokumentów niewymagających rozpoznania tekstu, niekiedy stosowany w technologii HC(High Compression)-PDF jako zawartość pliku-kontenera PDF. W ŚBC dokonano pełnej konwersji DjVu -> PDF, pozostawiając DjVu jako format dodatkowy.
F
Format zasobu
Format zapisu pliku z treścią publikacji/obiektu BC.
H
Hasło przedmiotowe
Hasło opisujące zawartość konkretnego dokumentu. W ŚBC stosowane są hasła przedmiotowe Biblioteki Narodowej i KABA.
I
Indeks
Alfabetyczny spis dla określonych wartości opisu dokumentów (indeks autorów, tytułów, wydawców etc.) odnoszący do publikacji.
ISBN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Książki.
ISSN
Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wydawnictwa Ciągłego.
K
Kolekcja
Zbiór obiektów cyfrowych należących do tej samej kategorii, posiadających wspólne cechy wyróżniające.
O
OAI-PMH
Protokół używany do udostępniania przez bibliotekę cyfrową metadanych bibliograficznych, które stanowią opisy obiektów cyfrowych i gromadzenia ich przez agregator danych.
Obiekt 3D
Trójwymiarowy obiekt należący do instytucji kultury, np. rekwizyt sceniczny, eksponat muzealny.
OCR (optical character recognition) - rozpoznanie tekstów
Proces rozpoznawania znaków i całych tekstów w plikach graficznych na podstawie obrazu tekstu. Po skanowaniu stron dokumentu i zastosowaniu oprogramowania rozpoznającego możliwe jest zapisanie warstwy tekstowej do pliku (np. do pliku PDF zawierającego także rejestrację obrazu strony). Rozpoznany tekst jest edytowalny i może być zindeksowany, umożliwiając wyszukiwanie tekstowe (frazowe) w bibliotece cyfrowej.
Opis (bibliograficzny) dokumentu/obiektu BC
Część publikacji/obiektu biblioteki cyfrowej zawierająca metadane, czyli dane o obiekcie i jego zawartości. Metadane są wytwarzane według zestandaryzowanych schematów, co umożliwia ich wymianę wymianę między serwisami oraz tworzenie zbiorczych systemów informacyjnych (np. Ariadna, Federacja Bibliotek Cyfrowych, Europeana) poprzez agregację. Schematem opisu powszechnie stosowanym w BC do opisu publikacji jest Dublin Core.
Otwarty dostęp
Podejście twórców zasobów cyfrowych w zakresie pozyskiwania, zachowywania i prezentacji cyfrowych treści wytwarzanych przez publiczne instytucje kultury, nauki i edukacji, mające na celu komunikacyjnie sprawny, ekonomicznie przytępny, swobodny, powszechny i trwały dostęp do wiarygodnych cyfrowych zasobów.
P
Plik archiwalny/plik źródłowy/master file
Cyfrowa rejestracja obiektu oryginalnego, szczegółowo dokumentująca jego wygląd o parametrach (wysoka rozdzielczość, duża głębia bitowa kolorów) zapewniających substytucję obrazu oryginału. Plik archiwalny jest przeznaczony do wieczystego (tj. bez określenia końcowego terminu) zachowania. Master posiada udokumentowany format, nie jest poddawany obróbce, dopuszczalna jest wyłącznie bezstratna kompresja zapisu. Zasób plików archiwalnych może stanowić 80-95% całkowitej objętości zasobu biblioteki cyfrowej. Nowoczesne systemy BC umożliwiają użytykownikom pobieranie plików źródłowych publikacji. Dla dokumentów bibliotecznych pozyskiwany w formacie TIFF, dla fotogafii - RAW.
Plik produkcyjny/production master file
Utworzony z pliku archiwalnego, skorygowany geometrycznie (przycięcie nadmiarowych obszarów, wyprostowanie do linii tekstu) i tonalnie (korektora kontrastu, barwy) pomocniczy plik pośredni, przeznaczony do wytworzenia użytkowego pliku prezentacyjnego. Dopuszczalna jest niewielka, stratna kompresja obrazu. Plik jest zazwyczaj zachowywany przez BC w celu szybkiego wytworzenia nowego pliku prezentacyjnego, bez konieczności wykonywania ponownej korekty. Dla dokumentów bibliotecznych zapisywany w formacie JPEG z zachowaniem rozdzielczości i głębi pliku źródłowego. Zasób plików produkcyjnych to 10-15% całkowitej objętości zasobu BC.
Plik prezentacyjny/presentation file
Plik przeznaczony do prezentacji cyfrowego obiektu użytkownikom. Utworzony z plików produkcyjnych, (dla dokumentów tekstowych) poddanych rozpoznaniu tekstu (OCR) oraz mocnej, stratnej kompresji. Zazwyczaj zawiera warstwę tekstową, indeksowaną przez system biblioteki cyfrowej oraz obraz graficzny oryginału. Zasób plików prezentacyjnych to 2-5% całkowitego zasobu BC. Dla dokumentów bibliotecznych PDF, JPEG, JP2 (dla strumieniowej prezentacji IIIF).
Publikacja biblioteki cyfrowej/obiekt biblioteki cyfrowej
Cyfrowy obiekt składający się z opisu - metadanych oraz pliku z treścią - cyfrowej rejestracji dokumentu/obiektu oryginalnego/analogowego albo utworzonego jako cyfrowy.
Publikacja grupowa
Publikacja wieloczęściowa, posiadająca zbiorczy opis grupy dokumentów oraz strukturę porządkującą ich kolejność i hierarchię. Może być naturalna (czasopisma, wydawnictwa wielotomowe) lub sztuczna (dodatkowy podział ciągu czasopisma na miesiące, rozbicie tomu wydawnictwa naukowego na artykuły, celem szczegółowego opisu każdej części).
R
RIS
Format pliku służący do wymiany danych bibliograficznych przez programy cytujące.
Rozdzielczość grafiki
Liczba pikseli w poziomie i pionie tworzących cyfrowy obraz.
S
Słowo kluczowe
Słowo, bądź fraza charakteryzująca dokument i jego treść. Stanowi element opisu bibliograficznego oraz narzędzie wyszukiwawcze.
Starodruki
Dokumenty drukowane wytworzone od momentu wynalezienia prasy drukarskiej i ruchomej czcionki do końca XVIII w.
Struktura (publikacji)
Uporządkowanie elementów składowych publikacji grupowej, określające ich podział i kolejność, umożliwiające nawigację jej częściach.
Np. w ŚBC "Dziennik Zachodni" posiada strukturę:Opis ogólny --> Rocznik --> Miesiąc --> Numer właściwy
Sygnatura
Oznaczenie określające miejsce przechowywania dokumentu w bibliotece.
W
Wolumen czasoprzestrzenny
Znacznik reprezentujący miejsce historyczne. Składa się z nazwy, obszaru geograficznego oznaczonego na mapie i zakresu dat istnienia historycznego miejsca.
Wydawnictwo ciągłe
Seria dokumentów o nieprzewidzianym z góry zakończeniu. Ukazuje się z określoną częstotliwością.
Wyszukiwanie w opisie
Wyszukiwanie słowa, bądź frazy wyłącznie w opisie bibliograficznym dokumentu.
Wyszukiwanie w treści (frazowe)
Wyszukiwanie słowa, bądź frazy wyłącznie w tekście dokumentu.
Z
Zdjęcie obrotowe 360°
Sposób prezentacji obiektu 3D, który przedstawia obiekt pod wieloma kątami; seria pojedynczych zdjęć wykonanych pod równo rozmieszczonymi kątami dookoła obiektu.