Księgozbiór przekazany Bibliotece Sejmu Śląskiego przez Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku ma dość długą historię. W 1892 r., w celu przyjęcia i otwarcia dla publiczności tzw. biblioteki rumuńskiej (biblioteki dla polonii, utworzonej po powstaniu styczniowym) i przekazanej Górnemu Śląskowi, powstało Górnośląskie Towarzystwo Literackie w Bytomiu. Biblioteka liczyła około 3000 dzieł, nie była jednak dostatecznie wykorzystywana. W 1920 r. do Bytomia zjechała także tzw. biblioteka wiedeńska (biblioteka polonii w Wiedniu), w której skład wchodził duży zbiór dzieł z dziedziny nauk przyrodniczych i medycznych w języku polskim. W tym samym czasie zdecydowano o konieczności utworzenia publicznej biblioteki naukowej dla Śląska, a GTL zmieniło w tym celu nazwę na Towarzystwo Przyjaciół Nauk na Śląsku. Działali w nim m.in. Emil Szramek i Konstanty Prus, którzy także przekazali swoje księgozbiory Towarzystwu. W 1921 r. okazało się, że Bytom pozostanie w granicach Rzeszy Niemieckiej, a Towarzystwo zostało zmuszone do przeprowadzki do Katowic. Z powodu kłopotów lokalowych i finansowych, około 1934 r. zdecydowało się na przekazanie zbiorów Bibliotece Sejmu Śląskiego. Nieopracowane w większości przed 1939 r. zasoby biblioteki TPN przetrwały wojnę i po 1945 r. trafiły do magazynów Śląskiej Biblioteki Publicznej w Bytomiu. Większa część tego zasobu jest opracowana i włączona do zbiorów Biblioteki Śląskiej. Kolekcja ma za zadanie przedstawić nabyte dzięki TPN publikacje.